Ransomware Voorkomen: 8 Praktische Tips
Ransomware aanvallen zijn explosief toegenomen. Bedrijven betalen miljoenen aan losgeld, of verliezen hun complete bedrijfsvoering. Maar ransomware is te voorkomen met deze 8 praktische tips. Wat is Ransomware? Ransomware is malware die uw bestanden versleutelt en losgeld vraagt voor de decryptie sleutel. Bedragen variëren van enkele honderden tot miljoenen euro's. Recente voorbeelden:Colonial Pipeline: $4.4 miljoen losgeld betaald JBS (vleesverwerkaar): $11 miljoen betaald Nederlandse organisaties: gemiddeld €50.000 - €500.000Hoe Komt Ransomware Binnen? Top infectievectoren:Phishing emails (54%) - malafide bijlagen of links RDP exploits (30%) - zwakke Remote Desktop verbindingen Software kwetsbaarheden (10%) - ongepatched systemen USB sticks (3%) - geïnfecteerde apparaten Supply chain (3%) - via leveranciers8 Tips om Ransomware te Voorkomen 1. Regelmatige Backups (CRUCIAAL!) 3-2-1 regel:3 kopieën van uw data 2 verschillende media types 1 copy off-site (cloud of externe locatie)Belangrijk:Test backups regelmatig (kunnen ze restored worden?) Disconnect backup van netwerk na maken Encrypt backups Automatiseer backup proces2. Update en Patch Alles Houd bij:Operating systemen Applicaties Firmware Security softwareWaarom? 80% van ransomware exploits bekende kwetsbaarheden die al gepatched zijn! 3. Gebruik Anti-Malware Software Must-haves:Up-to-date antivirus Anti-ransomware module Real-time scanning Behavioral detectionPopulaire oplossingen:Microsoft Defender (gratis, goed genoeg voor meesten) Malwarebytes Bitdefender Kaspersky4. Email Security Filter emails:Block executables (.exe, .bat, .scr) Scan alle bijlagen Check sender reputation Gebruik anti-spam filterTrain medewerkers:Herken phishing Klik niet op verdachte links Open geen verdachte bijlagen Verifieer vreemde verzoeken5. Beperk Gebruikersrechten Principle of Least Privilege:Geef alleen noodzakelijke rechten Geen admin rechten voor dagelijks werk Separeer accounts (work vs admin) Review rechten regelmatigWaarom? Ransomware krijgt dezelfde rechten als de gebruiker. Limited user = limited damage. 6. Segmenteer Uw Netwerk Isoleer kritische systemen:Financiële data apart HR systemen gescheiden Productie netwerk isolated Guest Wi-Fi volledig apartVoordeel: Als één segment geïnfecteerd raakt, blijft de rest veilig. 7. Disable Macros en Scripts In Office documenten:Disable macros by default Alleen toestaan van vertrouwde bronnen Waarschuw bij macro's Gebruik Protected ViewPowerShell en scripts:Blokkeer ongetekende scripts Restrict execution policy Monitor script uitvoering8. Monitor en Detecteer Red flags:Plotseling veel file modifications Ongebruikelijke netwerk activiteit File extensions veranderen (bijv. .locked) Performance problemen Vreemde processenTools:SIEM systemen Network monitoring Endpoint Detection & Response (EDR) Log analysisWat te Doen bij een Ransomware Aanval? Onmiddellijk:Isoleer geïnfecteerde systemen (disconnect van netwerk) Schakel Wi-Fi en Bluetooth uit Bel IT-helpdesk en management Documenteer allesVervolgens:Betaal NIET zonder overleg (no guarantee) Meld bij politie Onderzoek hoe ransomware binnen kwam Restore van backups Patch security gat Monitor voor re-infectionRansomware Response Plan Elk bedrijf moet hebben:Incident response team Contact lijst (IT, management, legal, politie) Backup recovery procedures Communication plan Testing schedule (tabletop exercises)De Kosten van Ransomware Directe kosten:Losgeld (gemiddeld €100.000+) Recovery kosten (vaak 3x losgeld) IT expertise inzetten Forensisch onderzoekIndirecte kosten:Downtime (gemiddeld 21 dagen) Verloren omzet Reputatieschade Klanten verliezen Juridische kostenRansomware-as-a-Service (RaaS) Nieuwe trend: Criminelen kunnen nu ransomware "huren" zonder technische kennis. Dit maakt aanvallen toegankelijker en gevaarlijker. Implicatie: Elk bedrijf is nu een mogelijk doelwit, niet alleen grote organisaties. Conclusie Ransomware is te voorkomen met:Goede backups (test ze!) Regelmatige updates Security awareness Defense in depthInvesteer in preventie - het is goedkoper dan recovery! Wilt u uw organisatie beschermen tegen ransomware? Neem contact op voor een security assessment en awareness training.